Lễ hội Ok Om Bok – Nét đẹp đặc sắc Khmer Nam Bộ

Đồng bào Khmer Nam Bộ có nền văn hóa giàu bản sắc, được lưu giữ qua nhiều thế hệ. Trong nền văn hóa hóa, lễ hội nổi tiếng như một điểm nhấn như: Chol Chnam Thmay, Lễ Cúng ông bà (Lễ Phchum Bunl hay Pithi Sene Dolta), Lễ Ok Om-bok,… Thiên Nhiên Travel sẽ giới thiệu đến bạn về một lễ hội rằm tháng 10 thường niên.

Lễ hội Ok Om Bok là một trong những lễ hội lớn trong năm của đồng bào Khmer Nam Bộ.

Lễ hội Ok Om Bok còn được gọi là lễ cúng trăng, một lễ hội dân gian lớn trong năm của tổ chức Khmer khi kết thúc mùa dịch vụ, để bày tỏ lòng biết ơn đối với mặt trăng – vị thần theo tín ngưỡng của người Khmer đã giúp bảo vệ mùa yên, điều hòa thời tiết, tặng lại cây trái tốt tươi, no ấm cho người dân ở phum, sóc.

Người Khmer có truyền thống làm nông nghiệp nên Lễ hội Ok Om Bok có ý nghĩa rất lớn. Đối với người Khmer, mặt trăng được xem là vị thần có quyền ảnh hưởng đến thành quả mùa ngủ và mang đến những điều tốt đẹp cho họ. Vì thế nên sau khi thu thập thành phẩm của mỗi mùa thì người ta lại tiến hành nghi thức cúng tế để tạ ơn thần tượng. Theo nghĩa đó, Lễ hội Ok om bok của người Khmer không chỉ mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc là tạ ơn thần Mặt Trăng đã ưu đãi cho họ mùa phúc bội thu, có cơm ăn áo mặc mà còn là dịp cho mọi người cùng nhau giao lưu, gặp gỡ sau quá trình khó khăn mưa nắng nơi đồng ruộng.

Lễ hội diễn ra thường niên vào tháng 10 âm lịch hằng năm. Địa điểm nổi bật nhất phải được nhắc đến khi tham gia lễ hội này là Sóc Trăng.

Phần lễ của Lễ hội Ok om bok : Lễ Cúng Trăng, vui đèn gió, đèn nước. Trong đó có một phần được tổ chức tương tự Lễ giải trí đèn nước Lôi Protip nhưng nếu được tham dự cả 2 thì bạn sẽ thấy nó có sự khác biệt lớn. Phần Lễ Cúng Trăng sẽ được diễn ra tại mỗi gia đình hay chùa chùa. Ở đó, người ta sẽ lựa chọn những khoảng sân cao thoáng, thoáng đãng để có thể nhìn thấy mặt trăng. Lễ hội chính thức bắt đầu khi mặt trăng vừa nhô cao, chiếu sáng khắp mọi nơi.

Những vật thường được bày chủ bày ra để cúng tế bao gồm: Cốm dẹp, khoai, chuối. Người có tuổi nhất sẽ đi theo những hạt cốm dọn dẹp thành những nắm nhỏ cùng chuối, khoai rồi đút cho trẻ con trong nhà. Vừa phải sẽ vừa xoa dịu và hỏi họ những điều mong ước để thần thánh Mặt trăng chứng minh. Sau khi hoàn thành nghi lễ cúng tế thì những chiếc nhẫn đèn gió được chế tạo từ vải, nan tre, bùi nhùi bên trong sẽ được đốt cháy và thảnh thơi trời cao mang theo ước nguyện của người dân về cuộc sống ấm no, hạnh phúc và những mùa bội thu. Trong Lễ hội Ok Om Bok thường có các nhà sư đến làm lễ và đọc kinh. Tiếp đến, mỗi huyện sẽ cử một chùa đại diện để thực hiện nghi thức thoải mái đăng. Khung cảnh lúc này sẽ vô cùng sôi động, ai là đội múa Chayyam, dàn nhạc ngũ âm, các sư thầy và bà con phum sóc cầm đèn nhỏ đi bộ chiến hành dọc theo Áo bà Om. Kết thúc cuộc chiến, toàn bộ hoa đăng sẽ được thả xuống mặt nước như gửi những ước nguyện thầm kín của dân dân đến các vị thần và tạo nên cảnh tượng phổi linh huyền ảo.

Phần hội của Lễ hội Ok om bok : Hội Đua ghe ngo được tổ chức là để trao tặng và tạ ơn thần nước cũng góp công giúp mùa bội thu. Song song đó, hội đua ghe Ngo mang tính đại chúng rất cao và thể hiện sự kiện đoàn thông qua rất nhiều người đến tham gia. Cuộc đua ghe thường diễn ra trong vòng 3 – 4 giờ đồng hồ trong tiếng reo cổ, cổ vũ nhiệt tình của rất nhiều người hội nghị. Trong thời gian diễn ra Lễ hội Ok Om Bok ở nhiều nơi còn diễn ra các hoạt động nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp, thể thao, hội chợ hay diễn thuyết dân gian truyền thống rất nhiệt đới thu hút nhiều người đến chung vui.

Lễ hội Ok Om Bok là một trong những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào Khmer Nam Bộ và đặc sắc chính vì những điều đặc biệt và thú vị đấy năm 2015 Lễ hội được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia gia .